Beslenme uzmanı ve futbol antrenörü Aysun Bozkurt ile Türkiye’de kadın futbolu üzerine konuştuk.
Sizi tanıyabilir miyiz?
“Ben Aysun Bozkurt. Beslenme danışmanıyım. İstanbul Üniversitesi’nde beslenme yönetimi bölümünü bitirdim. Denizli’de futbol hakemi olarak görev yaptım. Beşiktaş Merkezefendi Spor Kulübü’nde futbol antrenörüyüm. Daha önce lise ve üniversite zamanında futbol oynadım. Futbolcuların beslenme danışmanlığını yapıyorum. Hayalim Kadın Millî Futbol Takımındaantrenör olarak görev yapmak. Bir gün Kadın Futbol Milli Takımını çalıştıracağımı biliyorum.”
Neden Antrenör olmaya karar verdiniz?
“Futbol benim için bir spordan çok daha fazlası. Hayatımın en zor ve en mutlu anlarını deneyimlediğim biriktirdiğim yerdir. Futbolun içinde büyüdüm. Liseye başladığımda amatör takımlarda futbol oynadım. Üniversite okurken de futbol oynamaya devam ettim. Beni antrenörlüğe çeken hakemlik yaparken sakatlanmam oldu. Sakatlık sürecinde kendimi iyileştirmek için İstanbul Üniversitesi’nde eğitim aldım. Doktorlar bana ameliyat olmalısın, yoksa iyileşmen zor dediler. Ben her şeyi araştırarak ameliyat olmaktan vazgeçtim. Kendim doğal yollarla iyileşmek istedim. Uzun bir süre yürüyemedim, yataktan çıkamadım. Sakatlığımın geçmesi için çok dengeli beslendim. Kendime sağlıklı bir beslenme ortamı oluşturmak için beslenme danışmanı olmaya karar verdim. Antrenman yaparken bacaklarıma çok fazla yüklenmiştim. Tendonlarda yırtılma oldu. Antrenman yaparken bacaklarımı çalıştırmak için çok zorlamıştım. Yaklaşık 1 yıl spora ara vermiştim. Sağlığıma kavuştuktan sonra futbola geri döndüm. Pamukkale Fatih Spor Kulübü’nde beslenme danışmanı olarak başladım, sonrasında antrenör olmaya karar verdim. Minik takımlardan, U18’e ve A takıma kadar hepsinde antrenörlük yapıyorum. Hakem olarak 3 sezon görev yaptım. Antrenör olarak ilk yılımı doldurdum.”
Hedefiniz nedir, futbolda nasıl bir kariyer yapmak istiyorsunuz?
“Lise ve üniversite döneminde futbol oynamıştım. Antrenörlük yapıp, bu görevi sürdürmek istiyorum. Hakemlik artık yapmıyorum. Sakatlıktan dolayı hakemliğe devam etmiyorum. Antrenörlüğü profesyonelliğe taşımak istiyorum. Türkiye’de profesyonel olarak görev yapan bütün kadın antrenörlerle iletişim halindeyim. Antrenörlük kariyerimi bir üst seviyeye çıkaracağım. Denizli’de kadın futbol takımı kurmak istiyorum. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde futbolu çok seven kadınlardan oluşan bir takım kurmayı hedefliyorum. Denizli’de 7 tane kadın futbol takımı var. Sekizinci kadın futbol takımını ben kurmak istiyorum. Futboldan ziyade diğer spor dallarıyla da ilgilendim. Atletizm, masa tenisi, okçuluk yaptım. Bu brançlarda ödüller ve teşekkür belgeleri aldım.”
Kadın Milli Futbol takımında görev yapmak istiyorum dediniz, anlatır mısınız?
“Türkiye’de kendisini ispat etmiş kulüplerde antrenörlük yapmak istiyorum. Belirli bir yol kat ettiğim takdirde, Kadın Futbol Milli Takımında antrenörlük yapmak istiyorum. Çalıştırdığım sporcularında milli takımda görev yapması için elimden geleni yapacağım.”
Erkeklerden hiç tepki gördünüz mü? Kadınlar futboldan ne anlar gibi sözler duydunuz mu?
“Birçok kadın sporcudan böyle sözler duydum. Özellikle kadın futbolculara zaman zaman erkekler ‘Kadınlar futboldan ne anlar, sen ne yaptığını zannediyorsun?’ gibi sözler söylüyor. Kırıcı konuşanlar oluyor. Kadınların oynadığı futbolu görünce hayranlıkla izleyenler de var. Futbol kadınlara çok yakışıyor. Beni birçok kişi futbol oynarken destekledi. Antrenörlüğe başladığım süreçte de birçok kişi aramıza geri döndüğün için teşekkür ederiz diyor. Bana umarız kadın futbol takımı kurarsın diye güvenen meslektaşlarım var. Kadınlar çok nazik futbol oynuyor diyenler var. Kadın gibi değil, erkek gibi oynayın diyenlerde oluyor. Bu sözler çok yanlış sözlerdir. Erkeklerde geliştirilmesi gereken çok düşünce var. Bu sözleri işitince de daha çok hırslanıyoruz. Kadın futbolu Türkiye’de yeni ortaya çıktı. Futbola yeni başlayan kadınlar zamanla öğrenip, kendisini geliştiriyor.”
Kadın futbolu nasıl doğmuş, bize anlatır mısınız?
“Kadın futbolu, kadınlar tarafından gerçekleştirilen futbol karşılaşmaları için kullanılan bir söylemdir. Dünya’da birçok ülkede profesyonel olarak oynanmakta olup, futbolun uluslararası anlamda en üst düzey yönetim organı olan Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği;FIFA üyesi 177 kadın millî futbol takımı bulunmaktadır.Kadınlar arasındaki ilk futbol maçı 1800’lü yılların sonunda, Kuzey Londra'da oynandığı bilinmektedir. 1917 Ağustos'unda TheMunitionettes Cup olarak tanınan TyneWear&TeesAlfredWoodMunitionGirls Cup resmî adına sahip bir futbol turnuvası başladı. İki sezon boyunca bu turnuva düzenlendi. 1920 yılında Dick, Kerr'sLadies FC ile bir Fransız takımı arasında oynanan maç, uluslararası anlamda oynanan ilk kadın futbol maçı olarak tarihte yerini aldı. FIFA Kadınlar Dünya Kupası, dört yılda bir yapılan organizasyondur. İlk olarak 1991'de, Çin'in ev sahipliğinde düzenlenmiştir; finalde Norveç'i 2-1 yenen ABD, ilk şampiyon olmuştur. Turnuvanın son şampiyonu ise İspanya'dır.”
Türkiye’de kadın futbolu nasıl doğdu, anlatır mısınız?
“Türkiye, kadın haklarını ilk benimseyen ülkelerden birisi olmasına rağmen, kadın futbolu toplumun her kesiminde pratikte hayata geçirilmesi zaman aldı. Toplumda kadın ve erkek sporlarının farklılaşması nedeniyle Türk kadını sporda erkeklerin her zaman gerisinde kaldı. ‘Futbol bir erkek sporudur’ sloganı nedeniyleuzun yıllar kadınların futbolla ilgilenmemesine neden oldu. Türkiye’de sadece kadınların katıldığı ilk futbol maçı, İzmir Kadın Futbol Takımı ile İstanbul Kadın Futbol Takımı arasında 4 Temmuz 1954'te İstanbul'da, eski Mithatpaşa Stadyumu'nda oynandı. Haluk Hekimoğlu, 1971 yılında İstanbul Kız Futbol Takımı adında bir kadın takımı kurdu. Türkiye Futbol Federasyonu 22 Aralık 1993'te yönetim kurulu toplantısında resmî olarak kadın futboluna yönelik bir lig kurulması gerektiğine karar verdi. Daha sonra TFF, Türkiye Kadınlar Futbol Ligi'nin nasıl düzenlenmesi gerektiğini belirten kurallarını yayınladı.1990 yılından 2020 yılına kadar yapılan bütün girişimler yetersiz kaldı. Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu üyeleri, kadın futbolunun gelişimine katkıda bulunmak amacıyla 27 Ekim 2021 tarihinde, 2021-22 sezonundan itibaren Türk kadın futbol ligi sisteminin en üst kademesi olarak Turkcell Kadınlar Süper Futbol Ligi'nin kurulmasına karar verdi. 2021-2022 sezonunda Turkcell Kadınlar Süper Ligi'nde 24 takım yer aldı. Kadınlar Süper Ligi, Türkiye'de kadın futbolunun en üst düzey ligidir. Alt ligler sırasıyla Kadınlar 1. Ligi, Kadınlar 2. Ligi ve Kadınlar 3. Ligidir.”
Kadın Milli Futbol Takımı ne zaman kurulmuştur?
“Türkiye Kadın Millî Futbol takımı, uluslararası kadın futbolunda Türkiye'yi temsil eden kadın millî futbol takımıdır. Takım 1995 yılında kurulmuştur. İlk maçını 8 Eylül 1995 tarihinde İstanbul'da Romanya ile yapmıştır. Milli takım maçı 8-0 kaybetti. İlk golünü 1996'da Macaristan'a atan takım, ilk galibiyetini 1997 yılında deplasmanda Gürcistan karşısında elde etmiştir. Türkiye Milli Kadın Futbol Takımı Teknik direktörü Necla Güngör Kıragası’dır. Türkiye'de millî takımlar düzeyinde görev yapan ilk kadın teknik direktördür.”
Türkiye’deki futbolu nasıl görüyorsunuz?
“Türkiye’de futbol kalite yönünden çok düşmeye başladı. Türkiye’ye yabancı futbolcu bu kadar gelmemesi gerekiyor. Yabancı futbolcu gelince, Türkiye’deki Türk futbolcular hayal kırıklığına uğruyor. Yetenekli gençlerimiz yabancı futbolculardan dolayı futbolu bırakıyor. Alakasız ülkelerden, alakasız kişileri çok yüksek paralar vererek Türk futbolunun içine sokuyorlar. Yabancı futbolcu geldikçe kazanç anlamında zarar ediyoruz. Türk futbolcular para kazanamıyor. Türk futbolculara Türk lirası olarak ödeme yapılırken, yabanı futbolculara Euro ve Amerikan Doları olarak ödeme yapılıyor. Ortada büyük bir dengesizlik var. Antrenmanlar çok profesyonelce yapılarak iyi programlar oluşturulmalı. Türkiye’de de yabancı hakemler olmalı. Türk hakemler nasıl yabancı maçları yönetiyorsa, yabancı hakemler Türk maçlarını yönetmelidir. Uluslararası Hakem Birliği çalışmalarını yapıyor. Türk hakemlerde kendini geliştirmeye çalışıyor. İlerleyen dönemde daha iyi bir şekilde çalışma programları olacaktır.”
Kadınlar her iş sektöründe olduğu gibi futbolda da söz sahibi olmaya başladı mı?
“Türkiye’de kadınlar her alanda kendisini geliştiriyor. Kadın Başbakan, Kadın pilot, kadın gemi kaptanı, kadın denizaltı komutanı, kadın tank komutanı, kadın bomba imha uzmanı, kadın tren makinisti, kadın kule vinç operatörü, kadın tır şoförü sayısı gün geçtikçe artıyor. Türkiye’de kadınlar her alanda söz sahibi olmaya başladı. Kadın erkek her alanda eşittir. Bazı meslekleri sadece erkekler yapar anlayışı yanlıştır. Akademik alanda kadın profesör sayısı her geçen gün artıyor. Kadın Milletvekili sayısı artıyor. Kadınlarda erkekler gibi birçok işi başarıyla yapabilir. Türkiye’de kadınların yaptığı spor dalları da artıyor. Türk Kadınları, atletizm, voleybol, basketbol, halter, güreş, atletizm gibi spor dallarında mücadele ederek şampiyonluk birçok kupa ve başarı kazanmıştır. Kadın hakem sayısı da gün geçtikçe artıyor. Kadın futbol takımları ülkemizde varlığını sürdürerek, sayısını gün geçtikçe arttırmaktadır. Türk Kadın Milli futbol takımı ilerleyen süreçte de başarı elde edecektir.” BURAK COŞKUN
