Denizli İnşaat Malzemesi Satıcıları İş Adamları Derneği Başkanı Halil İbrahim Çerçi ile inşaat sektörü üzerine konuştuk. Yeni ev alacakların merak ettiği tüm konular bu söyleşide.
Sizi tanıyabilir miyiz?
“Denizli İnşaat Malzemesi Satıcıları İş Adamları Derneği Başkanı Halil İbrahim Çerçi. Başkanlık görevine 2022 yılında başladım. İnşaat malzemesi satıcıları olarak ilimizin gelişmesi için katkı sağlamaya devam ediyoruz. Meslek derneğimiz 1989 yılında kuruldu. Meslektaşlarımızın Denizli’de yaşadığı sorunların çözümünde yıllarca çareler ürettik. DİMSİAD sadece Denizli’yle alakalı bir dernek değildir. İstanbul’da Tesisat ve İnşaat Malzemeleri Federasyonu’nun kurucu unsurudur. İlimizde 200 civarında firma sahibi meslektaş üyemiz var. Üyelerimiz inşaat malzemesi satan ve uygulama yapan firmalardır. Derneğimize üye olan 200 firmayla sınırlı değiliz. İnşaat malzemesi satan firmalar ağırlıklı olarak Halk Caddesi’nde bulunuyor. 3.500 civarında inşaat firmasının da sözcülüğünü yapıyoruz.”
Dernek üyeleriniz hangi inşaat malzemelerini satıyor?
“Mantolama gurupları, boya gurupları, seramik gurupları satan üye firmalarımız var. Mobilya imalatı yapan üyelerimiz var. Plastik ve alüminyum doğrama imalatı yapan üyelerimiz var.”
İnşaat malzemeleri geçtiğimiz yıllara göre pahalandı mı?
“İnşaat malzemelerinin çok ciddi bir fiyat artışına maruz kaldığını görüyoruz. Yüksek fiyat artışının sebebi, malzemelerin çoğunluğunun ham maddesinin yurtdışından gelmesi. Dışarıdan aldığımız ürünlerin dolarla fiyatlandırılması, yüksek fiyatın ana nedenlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Hammaddeler daha çok Çin Halk Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği ülkelerinden geliyor. 2024 yılında inşaat malzemeleri fiyatlarındaki artışlar, çeşitli faktörlerin etkisiyle şekillenmektedir. Enerji maliyetlerinin yükselmesi, hammaddelere erişimde yaşanan sıkıntılar, lojistik ve nakliye masraflarının artması, bu fiyat artışlarının başlıca nedenleri arasında yer almaktadır.”
Yerli malı inşaat malzemeleri üretiliyor mu?
“Yerli ve milli üretilen inşaat malzemelerimiz var. Milli üretim inşaat malzemeleri her geçen yıl artış göstermektedir. Seramik malzeme üretiminde, seramik malzeme yapıştırıcısı üretiminde ve mantolama guruplarının üretiminde yerli malı ürünlerimiz çok fazla var.”
İnşaat malzemelerindeki pahalılık binaların satışında fiyatlara yansıyor mu?
“Bundan 5 yıl önceye kadar karı-koca çalışan bir aile rahatlıkla bir ev alabiliyordu. Önceden aileler bankadan kredi çekerek borca girip ev sahibi olabiliyordu. Banka kredilerinin günümüzde yüksek olmasından dolayı ev sahibi olmak zorlaştı. İnşaat maliyetlerinin de yükselmesi ister istemez yapılan binaların, evlerin rakamlarının artmasına sebep oluyor. Bina yapıp satan müteahhitlerin de amaçları para kazanmak olduğu için fiyatlar mecburen artıyor. Müteahhitler 1 liraya aldığı ürünü 1 liraya satamayacakları için fiyat artışı görüyoruz. Denizli’nin bazı mahallelerindeki daireler 2019 yılında 500 bin TL civarı satılırken, şimdi 8 milyon TL’ye çıktı. Bu çok ciddi bir fiyat farkıdır. Halkın alım gücünün düşmesi de bunu etkiliyor. Alım gücünün düşmesi pazarın daralmasına sebep oluyor. Ümidimiz, faiz oranlarının geçen aylarda olduğu gibi düşüşe geçmesi, sektörümüzün açılması, halkın alım gücünün artması yönündedir. Çalışan kesim için ev sahibi olmak zorlaşmaya başladı.”
Ev almak isteyenlere ne gibi tavsiyelerde bulunursunuz?
“Şehir merkezinin yanı sıra şehir merkezine uzak bölgeler de yeni yapılanma olduğu için fiyatlar yüksek. Yeni ev almak isteyenlere şöyle bir tavsiyede bulunabilirim; kesinlikle aldıkları evin işinde uzman bir müteahhit tarafından yapılması gerektiğine bakmalı. Evi yapan şirketin çalışmalarını incelemeli. Ev yapılırken, hangi malzemeler kullanılmış, mimar ve mühendis kimdir, bunu araştırmalılar. Bina yapılırken, kullanılan ürünlerin standartlara uygun olup olmadığını sormalılar. Betonun sınıfını sormalılar. Binada kullanılan mobilya ve seramikleri incelemeliler. Dış cephe mantolamasına kadar, yapılan boyayı gözlemlemeliler. Yeni daire alıp hayatını burada sürdürecek ailelerin, oturacakları ev konusunda her bilgiye sahip olmaları haklarıdır. Dairede eksikler görürlerse, bu eksikler tamamlandıktan sonra satın alabilirler.”
İnşaat sektöründe malzemeden çalan, kalitesiz binalar yapanlar var mı?
“Her sektörde işini kötü yapanlar, düzgün iş yapmaktan kaçınanların yanı sıra, işini çok düzgün titiz yapan firmalarda var. Düzgün iş yapan firmalar, düzgün ve kaliteli ürünler kullanıyorlar. İşini düzgün yapanlar, sektörde, titiz çalışmasından dolayı ön plana çıkıyor. Ev almak isteyenler önce araştırma yapıyor. İşini hakkıyla düzgün yapanlar, her zaman kazanıyor. İşini eksik, hatalı yapanlar kaybediyor.”
Ev satın almak isteyenler, evin kaliteli bir şekilde yapıldığını nasıl anlayabilir?
“Ev satın almak isteyenler, beton firmasından hangi betonu kullandıklarını sorabilirler. Betonun sınıfını sorabilirler. Kullanılan mermer ve seramiklerin markasını sorabilirler. Alıcı bilinçli olarak konuya baktığı zaman, gerçeği görebilecektir.”
Dernek üyelerinizin şikayetleri var mı?
“Dernek üyelerimizin en büyük şikayetlerinden bir tanesi Halk caddesinde oluşan trafik yoğunluğudur. Bildiğiniz üzere; Denizli’de bulunan inşaat malzemesi satıcılarının büyük bir çoğunluğu Halk caddesi üzerinde bulunuyor. Müşteriler mağazaları gezecekleri zaman otomobillerini park edecek yer bulamıyorlar. Halk caddesinde otomobil park yeri problemi var. Halk caddesi üzerinde araç yoğunluğunun hafifletilmesi, gelişi güzel yapılan parkların azaltılmasını üyelerimiz rica ediyor.”
Yüksek fiyatlara çıkan dükkan kiraları hakkında dernek üyelerinizin görüşleri nelerdir?
“Denizli yüksek dükkan kiraları olan bir şehir. Meslektaşlarımız kurulu düzenlerini bozmak istemiyor. Dükkan taşımak, yeniden dekore etmek ve dükkan kiralamak pahalıya mal oluyor. Dernek üyelerimiz, kurulu düzenlerini bozmamak için yüksek kiraları mecburen kabul ediyor.”
Ülkemizde doğal olarak bulunan inşaat malzemeleri var mı? Ülkemizin doğal malzemelerinin daha çok kullanılmasını tavsiye eder misiniz?
“İzolasyonla ilgili bir çalışmamız var. Binaların dış cephelerinin mantolaması yapılırken, EPS, XPS gibi malzemeler kullanılıyor. Bizim ülkemizde dış izolasyonda kullanılan taş yünü üretiliyor. Taş yünü daha sağlıklı, daha sağlam. Taş yünü doğal bir malzemedir. EPS ve XPS petrol türevlidir doğal malzemeler değildir. Taş yünü kullanılmalıdır. Ülkemizde üretilen milli ürünlerimiz, hem daha sağlam hem de daha sağlıklı oluyor.”
Derneğinizin çalışmaları hakkında bilgi alabilir miyiz?
“Her yıl geleneksel iftar yemeğimizi düzenliyoruz. İstanbul’da her yıl düzenlenen seramik fuarına, düzenli olarak katılım sağlıyoruz. DİMSİAD dergisi 10’uncu sayısını çıkardık ocak ayında. Dergimizin son sayısında Kahramanmaraş depremlerini ele aldık. Depremin bir gerçek olduğunu, depremi her an yaşayabileceğimizi, bununla ilgili yapılması gerekenleri devlet eliyle, belediyeler eliyle ve kurumlar eliyle neler yapılması gerektiği ile alakalı yazılar gündeme getirdik. İnşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, Yapı Denetim Kuruluşları Birliği, AFAD gibi kurumlardan deprem konusu üzerine yazılar aldık. Dergimizi sürekli olarak çıkarmak istiyoruz.”
Denizli İnşaat Malzemesi Satıcıları İş Adamları Derneği olarak program düzenliyoruz dediniz, bilgi alabilir miyiz?
“Mayıs ayında özel bir program düzenliyoruz. Makroekonomi, Merkez Bankacılığı ve Türkiye ekonomisi üzerine kitaplar yazan, eski Merkez Bankası baş ekonomisti Hakan Kara 13 Mayıs’ta konferans düzenleyecek. Denizli iş insanlarının ve dernek üyelerimizin ekonomi anlamında bilgilendirileceği ‘Ekonomide gelecek beklentileri’ isimli program düzenleyeceğiz. Herkesi konferansımıza bekleriz.”
Seramik fuarının önemi nedir?
“İstanbul’da düzenlenen seramik fuarı dünyanın en büyük fuarlarından birisidir. Yüzbinlerce ziyaretçi fuara katılım sağlıyor. Ülkemizin seramik, banyo ve mutfak sektörüne yön veren bir fuardır. Dünyanın her ülkesinden iş insanları katılım sağlıyor. Sektörümüze katkı sağlayan çok önemli ve anlamlı bir fuardır. Federasyonumuz bu işin baş aktörlerindendir.”
Deprem ve kentsel dönüşüm konusunda ne söylemek istersiniz?
“Zaman zaman ülkemizin farklı bölgelerinde depremler meydana geliyor. Deprem konusunu dergimizde işlerken, çok farklı bilgilere sahip olduk. Himalayalardan Alplere kadar olan kuşağın içerisinde en çok deprem riski olan 5’inci ülkeyiz. Depreme karşı önlemler alınmalı. Kentsel dönüşümün başlaması konusunda derneğimiz faydalı olabilirse, bir vatandaşımıza faydalı olabilirsek çok mutlu oluruz. Ada bazlı kentsel dönüşümden yanayız. Oturduğumuz bina yeni bile olsa, karşımızdaki ve yanımızdaki bina eski olursa depremde zarar görebiliyoruz. Amacımız daha yaşanılabilir, daha sağlıklı ve huzurlu ortamlar yaratmak adına ada bazlı kentsel dönüşümün önünün açılması. Deprem yönetmeliği 1999’da değişmişti. Deprem yönetmeliğinden önce yapılan binalarla, deprem yönetmeliği sonrasında yapılan binalar arasında çok fark var. Binaların dayanıklılık mukavemeti çok arttırıldı. Beton çok önemlidir, beton döküm şartları da çok önemlidir. Doğru ürün kullanımı ve doğru yönetimle çok sağlam yapılar yapılmaktadır.”